Scouting Pater Bleijs
van 1939 t/m 2024
Een historisch overzicht
Oprichting
Voor de Tweede Wereldoorlog ontstaan er in Roermond enkele verkenners-achtige groepen. Zij maakten onderdeel uit van De Jonge Wacht, afdeling Sint Christoffel. Directeur van de Roermondse tak van de Jonge wacht was kapelaan Op het Veld. Pater Bleijs wordt tijdens een bivak van de Jonge Wacht in Haelen op 5 augustus 1939 geïnstalleerd als directeur van de Jonge Wacht van de Kapel in ‘t Zand.
De Jonge Wacht van de Kapel in ‘t Zand bestond uit een groep jongens met een leeftijd van 12 t/m 17 jaar. Er zijn veel overeenkomsten met de padvinderij; zo gingen zij ook de natuur in, maakten fiets- en wandeltochten en ontbrandde kampvuren. Er was een eigen ‘Jonge Wacht Wet’, en de leden werden ook ‘geïnstalleerd’ – waarbij ze een eed aflegden op het verenigingsvaandel. Het leek allemaal erg veel op wat de verkenners deden.
De Jonge Wacht van de Kapel in ‘t Zand had de beschikking over een aantal lokalen in het Sint Clemens Patronaat wat gelegen was op het einde van het Schoolpad. Het gebouw grensde aan de spoorlijn (IJzeren Rijn) en keek uit op de achterzijde van het Oude Kerkhof.
Vroege groei van de vereniging
De Jonge Wacht afdeling bestond op een gegeven moment uit 8 groepen:
- Alfonsusgroep
- Aloysiusgroep
- Pater Dondersgroep
- Franciscusgroep
- Sint Jozefgroep
- Sint Servaasgroep
- Don Boscogroep
- Gerardusgroep
In het parochieblad van de Kapel in ‘t Zand van 15 maart 1941 deed Pater Bleijs een oproep aan jongens van 17 jaar en ouder om zich ook aan te sluiten bij de Jonge Wacht. De oprichting van deze groep is helaas nooit gebeurd. Dit kwam doordat enkele maanden later de Jonge Wacht door de Duitse bezetting werd opgeheven en verboden.
Vanaf september 1941 kwamen de leiders van de Jonge Wacht van de Kapel in ‘t Zand als ‘ontspannings- en ontwikkelingssectie’ van Mariacongregatie van de Redemptoristen samen. Hun bijeenkomsten vonden eerst plaats op zolder van het Juvenaat, later in de zaaltjes achter het toneel van het Juvenaat op de Heinsbergerweg aan de Kapel. Vanaf 17 augustus 1942 werden echter ook alle niet-godsdienstige activiteiten van godsdienstige jeugdgroeperingen verboden.
Na de oorlog is de Jonge Wacht niet meer actief geweest. Veel leden zijn na de Oorlog overgestapt naar de verkennerij.
De directeur van de Jonge Wacht afdeling Kapel in ‘t zand, Pater Bleijs, heeft in de oorlog een grote rol gespeeld in het verzet. Toen zijn verzetswerk werd ontdekt door de Duitsers vluchtte hij via Frankrijk en Spanje naar Engeland, waar hij het Koningshuis en de minister heeft ingelicht over de activiteiten van het verzet in Nederland. Hij werd vertrouweling en vriend van Prins Bernhard en werd benoemd tot majoor.
Herstart na de oorlog
Na de oorlog is Pater Bleijs op 15 augustus 1945 bij een auto-ongeluk omgekomen. Hij is met militaire eer begraven in de kloostertuin van de Kapel in ‘t Zand. Prins Bernhard was aanwezig bij zijn begrafenis. De Jonge Wacht afdeling van de Kapel in ‘t Zand kwam op 30 augustus 1945 voor het eerst na de oorlog weer bij elkaar. Het graf van Pater Bleijs werd bezocht en er werd besloten weer op te starten. Op 15 februari 1946 werden er 2 groepen geformeerd met in totaal 40 jongens. Na enige discussie is besloten om zich niet aan te sluiten bij Jong Nederland maar bij de Katholieke Verkenners. De groep krijgt de naam Pater Bleijsgroep om de verzetsheld te eren. Begin 1947 startte de eerste welpenhorde bij de Pater Bleijsgroep. In 1979 is voor het eerst een groep meisjes toegelaten tot de Pater Bleijsgroep.
Locatie
In de loop van het bestaan van de Pater Bleijsgroep zijn er diverse locaties geweest die dienst hebben gedaan als HoofdKwartier (H.K.). In 1954 kreeg de Pater Bleijsgroep een nieuw H.K. Daarvóór zat de groep in de kelders van het Juvenaat. Het nieuwe gebouw lag achter de Alfonsusschool en had een oppervlakte van 100m. Enige tijd hierna werd een nieuw hoofdkwartier gevestigd aan de Parklaan 4 te Roermond. Later worden gedurende meer dan 25 jaar lokalen gebruikt bij de fanfarezaal aan het Schoolpad. In 1992 is deze zaal gesloopt waarna de groep is verhuisd naar de kelders van de Alfonsusschool. Na enige tijd is de groep weer terugverhuist naar het Schoolpad, en heeft haar H.K. heden ten dage in Gemeenschapshuis ‘t Sjoolpaad.
Overzicht (overige) belangrijke gebeurtenissen
1954 – De groep betrekt voor het eerst een eigen hoofdkwartier, een nieuw gebouw achter de Alfonsusschool.
1955 – De Lodewijkstam loopt voor het eerst met het Mariabeeld mee in de Sluitprocessie van de Kapel in ‘t Zand, een traditie waar nog jaarlijks aan bijgedragen wordt.
1959 – Tijdens een zomerkamp overlijdt Frans Aben op 45-jarige leeftijd onverwacht aan een hartverlamming. Het overlijden van deze langdurig drijvende kracht van de groep zal een triest dieptepunt in de geschiedenis van de groep blijken. Frans wordt door leiders van de Pater Bleijsgroep onder een erewacht van verkenners naar zijn begraafplaats gebracht.
1960 – De Pater Bleijsgroep wordt uitgebreid met een verkenners-drumband.
1969 – Vertrekkend akela Margo Hendrix ontvangt de Gouden Jacobsstaf voor haar bijdrage aan de Verkennerij. Ook Sjra Wulms ontvangt dit jaar deze onderscheiding.
1979 – De eerste groep meiden wordt toegelaten bij de Pater Bleijsgroep. Nog datzelfde jaar worden ze geïnstalleerd.
1983 – Jo van Rijnsoever ontvangt het Zilveren Waarderingsteken.
1992 – Henny Giesberts ontvangt het Zilveren Waarderingsteken.
1995 – 50 jaar na het overlijden van Pater Bleijs wordt tijdens een herdenkingsceremonie een koperen plaquette onthuld. Deze hing eerst bij de graven van Pater Bleijs en Pater Van de Heuvel, maar is verplaatst naar de gevel van de Kapel.
1997 – Verkenners halen voor het eerst het Vredeslicht op in Eupen. Dit licht wordt jaarlijks in Bethlehem ontstoken en over de wereld verspreid. Een traditie ontstaat voor de Pater Bleijsgroep, die standhoudt tot 2015.
2021 – De Pater Bleijsgroep viert haar 75-jarig jubileum
2022 – De Pater Bleijsgroep ontvangt de Koninklijke Erepenning ter ere van haar 75-jarig jubileum (De uitreiking hiervan was een jaar vertraagd i.v.m. de impact van COVID-19)
Dankwoord
Een speciaal woord van dank aan Peter Willemse en zijn boek ‘100 jaar scouting in Roermond’, welke een grote hulp was om inzicht te krijgen in de geschiedenis van Scouting Pater Bleijs.
